کاسه های داغ تر از آش

گاهی وقت ها، رفتار اشتباه یک عنصر سیاسی و اجرایی در درون حاکمیت، می تواند سبب رنجش و مآلاً موجب بی اعتمادی بخشی از جامعه به حکومت شود. در چنین مواردی معمولاً تنها راه کاهش آلام دردهای مردم و جلب اعتماد دو باره آن ها این است که به تناسب موضوع، یکی از مسئولان سیاسی یا اجرایی رسماً از فرد یا خانوادۀ رنج دیده و یا از شهروندان مورد نظر دل جویی کند. در واقع، دل جویی کردن در عالم سیاست، یا برای کاهش رنجی است که از ناحیۀ مسئولان متوجه شخص و جامعه شده، یا برای جلب اعتماد عمومی و اطمینان شهروندان به دستگاه سیاسی و حاکمیتی است.

اما این نوع دل جویی کردن یا عذرخواهی سیاسی حاکمان از مردم، تا سه دهۀ پیش، به استناد بعضی فیلم ها، سریال ها و برخی روایت ها فقط در حکومت هایی مرسوم بود که پیرواعتقادات بودا یا شینتو بودند (مثل چین، کره و ژاپن) یعنی در سایر حکومت های جهان مرسوم نبود که مسئولان حکومتی به خاطر ضعف یا اشتباه عملکرد خود از شهروندان شان عذرخواهی کنند.

بر این اساس، در تاریخ حکومت های دنیا نمونه ای نداریم که پادشاه یا رئیس جمهور کشوری بابت اشتباه عوامل حکومتی، از کسی یا از خانواده ای عذرخواهی کرده باشد.  فقط در دهه های اخیر است که به شیوه دیپلماتیک، معدودی دولت ها به طور تلویحی و حساب شده، از دولت دیگر عذرخواهی کرده اند. اما، مصداق عذرخواهی از شهروندان را یا کلاً نداریم و یا آن قدر نادر و کمرنگ است که اصلاً به حساب نمی آید.

اما در جمهوری اسلامی شاهد دو رویکرد متضاد و نا همگن در این زمینه هستیم که یکی کریمانه و مبتنی بر اخلاق است و دیگری موذیانه و مبتنی بر نفاق...

مورد اول، موقعی بود که امام خمینی رحمة الله علیه بعد ازاهمال کاری ها، کج روی ها و بوروکراسی های دولت خائن بنی صدر و تردید افکنی های او و هم کیشانش نسبت به دفاع مقدس، از خانوادۀ عزیز شهدا عذرخواهی کردند...

مورد دوم، اهمال کاری ها، کجروی ها، اختلاس ها، سوءاستفاده ها، سوءمدیریت ها، تبعیض ها، خیانت ها، اختلاف افکنی ها و وادادگی بعضی دولتمردان، روحانیون و منتخبان ملت در سال های 70 تا 99 بود که نه تنها هیچ مقام سیاسی و هیچ مسئول اجرایی از بابت آن عذر خواهی نکرد، بلکه در پاسخ به مطالبات مردم، فرافکنی فرمودند و دهان کجی به مردم دادند...

مورد سوم، واقعۀ مشکوک همین روزهای اخیر بود که اگرچه اصل موضوع هنوز در هاله ای از ابهام است، اما، مقامات اصلی کشور، بالاتر از حد لالیگا :) نسبت به آن واکنش نشان دادند و دو قبضه وچند قبضه از خانوادۀ مورد نظر دل جویی کردند. مثلاً رئیس قوۀ مجریه شخصاً با خانوادۀ متوفی تماس می گیرد و با آن ها ابراز همدردی می کند و همزمان به وزیر کشور دستور پیگیری موضوع را می دهد، محسنی اژیه رئیس قوۀ قضاییه هم ضمن ابراز همدردی با خانواده امینی، به پزشک قانونی و به واحدهای قضایی تحت امر خود دستور پیگیری تا حصول نتیجه را می دهد و رئیس مجلس هم به نوبۀ خود در صحن علنی مجلس رسماً پیام دلجویی و همدردی را قرائت می کند و کمیته حقیقت یاب را برای بررسی موضوع تشکیل می دهد...

اما من این ها را نگفتم که بخواهم کسی را ستایش یا کسی را تبرئه کنم. فقط از این باب مطرح کردم که بگویم: در همۀ کشور ها وقتی یک مقام مسئول درجۀ دوم یا سوم دولتی بابت یک حادثه عمد یا غیر عمد از شهروندان عذرخواهی می کند، ماجرا خاتمه می یابد. اما در حادثۀ اخیر با این که این موضوع ربط وثیقی با شخص رؤسای سه قوه ندارد، اما می بینم که تمام ارکان سیاسی، قضایی و اجرایی نظام در بالاترین سطح ممکن که در تاریخ حکومت های دنیا بی سابقه است، وارد ماجرا شده و رسماٌ به نفع خانوادۀ متوفی اعلام موضع می کنند، اما انگار شرایط اینجا با همۀ عالم فرق می کند. انگار هنوز عده ای دایۀ مهربان تر از مادر و کاسۀ داغ تر از آش هستند که بی مهابا و بی هیچ منطق حقوقی همچنان بر طبل خشونت ها، غارت ها، کشتارها و خسارت ها می کوبند! و این چیزی نیست الا این که ثابت می کند این افراد و آشوبگران خیابانی، داغدار مهسا امینی نیستند، بلکه فقط از او بهانه ای ساخته اند برای منافع سیاسی بیگانگان و برای حذف قرآن و آموزه های اسلام از این کشور...